‘De NDS is een breed gedragen strategie. In de raad voelen we deze vibe, we willen vooruit en we weten dat het moet en dat het kan, nu moeten we het echt gaan doen’, verwoordt voorzitter en directeur-bestuurder Nathan Ducastel van VNG Realisatie het commitment in de NDS-raad.

Het gezelschap van ICT-experts uit overheid, wetenschap, kennisinstellingen en bedrijfsleven werd tijdens de iBestuur-conferentie officieel gepresenteerd. Vanuit hun visie en bestuurlijke betrokkenheid moeten ze mede zorgdragen voor een versnelling van de digitalisering van de overheid.

Een aantal vertegenwoordigers vanuit de overheid is voorzitter van een NDS-aanjaagteam, dat voor elk van de zes prioriteiten is ingesteld. ‘We hebben in samenspraak de doelen in de NDS opgesteld, dus we weten waar we elkaar concreet op aan kunnen spreken’, zegt Ducastel. De NDS-raad wil de politiek zowel gevraagd als ongevraagd van advies voorzien.

Bundelen en effectiever inzetten

CIO Tanja van Burgel van het ministerie van Financiën en trekker van de prioriteit Digitaal vakmanschap verwacht veel van de NDS-raad. ‘Er is een ongelooflijke hoeveelheid kennis en kunde in huis, ook in de aanjaagteams. We zijn met mooie dingen bezig, maar werken nu nog te veel apart. Als we die inzet kunnen bundelen en de capaciteit effectiever in kunnen zetten, dan moet dit echt wat worden.’

‘Samenwerking is de kern’, zegt ook Tjark Tjin-A-Tsoi, ceo en bestuursvoorzitter van kennisinstituut TNO. ‘Begin klein’, adviseert hij. ‘Vaak bestaat de neiging meteen alles te willen en alles in één keer op te willen lossen, maar dat lukt niet.’

Dienstverlening beter maken

‘Wat ons verenigt in de NDS is dat we de digitalisering van de dienstverlening aan burgers en ondernemers beter willen maken’, zegt Rodrique Engering, bestuursvoorzitter van de Kamer van Koophandel en vicevoorzitter van het Netwerk Publieke Dienstverleners (NPD). ‘Maar ICT is een middel en dat moet ook zo blijven. Dat staat heel duidelijk in de NDS. We beginnen bij burgers en ondernemers.’

Zaak is de individuele belangen van organisaties te overstijgen, benadrukt Engering. ‘Dat mag geen excuus zijn om niet samen te werken. Bij mijn eigen organisatie zit een van de grote basisadministraties, het Handelsregister, en er is geen enkel belang voor ons om deze data niet te delen. Natuurlijk zijn er technische en juridische obstakels, maar daar moeten we aan werken. We moeten overheidsbreed zoveel mogelijk data gaan delen, als we onze klanten dan beter kunnen bedienen.’

Markt blijven vasthouden

Voorzitter Emily Glastra van branchevereniging NLdigital en managing director van ICT-dienstverlener T-Systems vertegenwoordigt de markt in de NDS-raad en wil graag de betrokkenheid van de ICT-branche bij de totstandkoming van de NDS benadrukken.

‘Zonder meer bijzonder dat we aan boord zijn.’ De bijdrage van de markt, geeft zij aan, ligt juist in de ‘hoe-component’ van de NDS, waar de overheid de kaders stelt. ‘De samenwerking tussen overheid en markt kan een kruisbestuiving geven.’ Wel pleit Glastra ervoor de aandacht voor de markt verderop in het proces vast te blijven houden.

Urgentie is hoger dan ooit

Sebastiaan van ’t Erve is als buitenstaander gevraagd zijn blik te geven op de NDS en de rol van de NDS-raad. De oud-burgemeester van Lochem en IT-politicus van het Jaar 2024 is een kritisch volger van de digitale overheid. Met de NDS, beschrijft hij, is een schip te water gelaten. Het is nu aan de bemanningsleden om er een succes van te maken.

‘Naar schatting zijn er zo’n 1600 tot 1800 bevoegde gezagen in ons land. Dat zijn alle verschillende overheden die zelf keuzes mogen maken hoe ze hun ICT inrichten. Juist met de breed gedragen NDS kunnen we nu tempo maken om dat beter te doen. Dat is een enorme kans. Er liggen al stapels rapporten over hoe we de architectuur, de fundering van de digitale overheid, anders in kunnen richten. De urgentie is hoger dan ooit om de basis op orde te krijgen. Dat geldt ook voor onze cyberveiligheid, neem de recente hacks van het OM en het Bevolkingsonderzoek. Zaak is dat iedereen digitaal weerbaar is.’

‘Er liggen al veel innovaties op de plank’, geeft voorzitter Ducastel van de NDS-raad nog mee. ‘Nu moeten we de middelen gaan implementeren die we willen gebruiken. Dat zal niet makkelijk zijn, want het vergt wat van alle overheden, zo weten we bij de VNG vanuit de ontwikkeling van standaarden en collectieve oplossingen voor gemeenten. Ook in de cloud hebben we nog heel veel te ontdekken. Maar de markt en de wetenschap kunnen hier ontzettend goed bij helpen.’

Bijschrift xxxxxxx.